ΣΤΗΣ ΚΑΡΥΔΙΑΣ ΤΟΝ ΙΣΚΙΟ
Δυόμιση χρόνια μετά «Το Διώροφο της Τσιμισκή» η Γιώτα Φώτου, αγαπημένη συγγραφέας πολλών χιλιάδων αναγνωστών, επανέρχεται με νέο βιβλίο (το 6ο κατά σειρά μυθιστόρημά της). «ΣΤΗΣ ΚΑΡΥΔΙΑΣ ΤΟΝ ΙΣΚΙΟ», είναι ο τίτλος του και κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ.
Όποιος έχει διαβάσει βιβλία της συγγραφέως γνωρίζει την ικανότητά της να κρατά ως το τέλος αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη κάνοντάς τον συμμέτοχο της αγωνίας των ηρώων. Το νέο της βιβλίο παρουσιάζει μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ιστορία που διαβάζεται απνευστί, τοποθετημένη σε ένα χωριό της ορεινής Ευρυτανίας και στο Τορόντο του Καναδά, το πρώτο μισό του 20ου αιώνα.
Γύρω από έναν κεντρικό άξονα που αναφέρεται στη ζωή και τον πολυκύμαντο έρωτα των δύο βασικών ηρώων- της Θάλειας Λυμπέρη και του Δημοσθένη Ταρούση- όπως επίσης και τη ζωή των οικογενειών τους, ιστορικά και κοινωνικά γεγονότα ανοίγουν διακλαδώσεις, απλώνονται, συγκεντρώνονται ξανά, πλέκονται περίτεχνα δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό ψηφιδωτό και εγείροντας δυνατά συναισθήματα στον αναγνώστη. Ο συμβολισμός παρών από την αρχή -από τον τίτλο ακόμα- διατρέχει τις σελίδες του βιβλίου κομίζοντας μηνύματα.
«Δέντρο είναι η ζωή! Καρυδιά! Μπορεί να ποτίσει τον άνθρωπο με πίκρες προτού του δώσει καρπούς. Κι αν τελικά τους δώσει, εκείνος με κόπο θα τους γευτεί. Κρύβεται η ευτυχία σε σκληρό περίβλημα, απροσπέλαστο πολλές φορές. Δέντρο με ίσκιο βαρύ είναι η ζωή. Αν κάποιος χαλαρώσει κάτω από αυτόν τον ίσκιο κινδυνεύει να χαθεί».
Η καρυδιά συμβολίζει λοιπόν όσα μπορεί να σκιάσουν τη ζωή κάποιων ανθρώπων. Οι σκιές που ταλανίζουν την κεντρική ηρωίδα, τη Θάλεια, δείχνουν τους φόβους, την αδυναμία, τους προσωπικούς δαίμονες, όσα κλείνουν το δρόμο προς την ευτυχία.
Το μεταφυσικό στοιχείο σε υπολανθάνουσα μορφή, ίσα για να συνεισφέρει στο συμβολισμό.
Η ζωή των ηρώων γίνεται πρόσχημα για να παρουσιαστούν θέματα που στιγμάτισαν την Ελλάδα του εικοστού αιώνα: πόλεμοι, κατοχή, εμφύλιος, η νοοτροπία, προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες, φτώχεια, μετανάστευση και πάνω από όλα αγώνας για επιβίωση.
Οι χαρακτήρες –αρτιότατα σκιαγραφημένοι- έχουν τα θετικά αλλά και τις αδυναμίες τους. Πέφτουν, ξανασηκώνονται, κάποιοι τα καταφέρνουν, κάποιοι όχι. Παλεύουν με τους φόβους, με την ίδια τη μοίρα αλλά και με τον ίδιο τους τον εαυτό ώσπου να κατακτήσουν την αυτογνωσία. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη θέση της γυναίκας της εποχής εκείνης μέσα από διαφόρους ρόλους όπως αυτόν της μάνας που παλεύει μόνη, της συζύγου που αναγκάζεται να πάρει σκληρές αποφάσεις, της κόρης που επωμίζεται τα βάρη της οικογένειας, της αρραβωνιαστικιάς που δεν βλέπει εμπρός της επιλογές, της κοπέλας που αδυνατεί να εκφράσει τον έρωτά της.
Με μεγάλη μαεστρία η συγγραφέας καταφέρνει να δώσει σε βάθος το ψυχογράφημα της Θάλειας, μια ιδιαίτερης ηρωίδας και παράλληλα να παρουσιάσει το δισυπόστατο της ανθρώπινης συμπεριφοράς στο πρόσωπο του Δημοσθένη, ενός αντιφατικού ήρωα που υποκύπτει σε άνομα πάθη. Οι δυο τους, παιδιά ακόμα θα γνωριστούν κάτω από τον ίσκιο μιας καρυδιάς, θα ερωτευτούν κι ύστερα οι δρόμοι τους θα χωρίσουν για να ξανασυναντηθούν στο Τορόντο του Καναδά. Θα καταφέρουν άραγε να ξεπεράσουν όσα μεσολάβησαν;
Πέρα από τους ολοκληρωμένους χαρακτήρες το βιβλίο χαρακτηρίζεται από άψογη γραφή (πρωτοπρόσωπη όταν η Θάλεια ανοίγει την ψυχή της και τριτοπρόσωπη όταν αναφέρεται στους άλλους), ρέοντα λόγο, σφιχτοδεμένη πλοκή με εντάσεις και υφέσεις σωστά τοποθετημένες, εντυπωσιακές εικόνες. Παράλληλα δίνει τη δυνατότητα στον αναγνώστη να αντιπαραβάλλει όσα συνέβαιναν εκείνη την εποχή με όσα συμβαίνουν σήμερα. Κύκλους κάνει η ιστορία και κερδισμένος είναι όποιος θα τολμήσει να πάρει τη μοίρα στα χέρια του κόντρα σε όσες δυσκολίες του τύχουν. (Συγκλονιστική και συμβολική επίσης η σκηνή όπου η Θάλεια κόβει την καρυδιά και ξεσκεπάζει το πατρικό της, αποφασισμένη να απαλλαγεί από όσα τη βαραίνουν).
Η Γιώτα Φώτου έχει αποδείξει στα γραπτά της ότι στηρίζεται σε επίπονη πραγματολογική έρευνα. Με υπερβατική ματιά στα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα παρουσιάζει, μέσα από τη ζωή των απλών ανθρώπων, όσα δίχασαν τον τόπο με συμφιλιωτική διάθεση. Η μετανάστευση και η ζωή των μεταναστών εκείνης της εποχής δοσμένη με σκληρό ρεαλισμό, μακριά ωστόσο από ωραιοποιήσεις καταστάσεων αλλά και χωρίς μελοδραματισμό. Κι ενώ ο αναγνώστης συναντά μέσα στις σελίδες σκηνές που θυμίζουν αρχαίο δράμα μένει στο τέλος με αισθήματα αισιοδοξίας και πίστης στη δύναμη του ανθρώπου.
«Στης Καρυδιάς τον ισκιο» Ένα συγκλονιστικό βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί.